Η δοκιμασία του e-learning. Θα επιζήσει; Ή θα πάει στην εντατική;
Μαζί με όλα όσα δοκιμάζονται αυτές τις μέρες, υγεία, οικονομία, εθνική ακεραιότητα, πολύ φοβάμαι ότι θα δοκιμαστεί και η τόσο χρήσιμη διδακτική μέθοδος της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Τις τελευταίες μέρες όλοι μιλούν για εξ αποστάσεως εκπαίδευση/τηλεκπαίδευση/e-learning κλπ. Η υπουργός Παιδείας μάλιστα το πρότεινε ως τη λύση, την αλλαγή σελίδας στην εκπαίδευση, την ανατολή μιας νέας εποχής στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα. Με αφορμή το ότι το KESC συμπλήρωσε μια εβδομάδα τακτικής online διδασκαλίας με κάποια τμήματα μαθητών, θα ήθελα να μοιραστώ τις σκέψεις και τις γνώσεις μου πάνω στο e-learning, έχοντας κάνει ένα Diploma, level 7, “Train the E-Learning Trainer” και την εξειδίκευση (Distance Learning)
στη διάρκεια του Cambridge Delta Specialism.
Πρώτα-πρώτα, θέλω να εκφράσω το θαυμασμό μου για τα δεκαπεντάχρονα παιδιά μας που πειθαρχούν εκπληκτικά σε ό,τι συμφωνούμε. Καλύτεροι από τους ενήλικες κατά πολύ! Παρ’ όλω που στο σχολείο μας έχουμε μακρόχρονη ενασχόληση με το e-learning με μαθητές εξ ολοκλήρου online, με άλλους κάποιες μέρες στην φυσική τάξη και άλλες στο διαδίκτυο, κάποιους που δεν είδαμε ποτέ στην πραγματικότητα, με όλους τους όμως να πήραν τις πιστοποιήσεις που ήθελαν, αυτή η εμπειρία είναι καινούργια, γιατί έχουμε συνεχώς online τους πριν λίγες μέρες μαθητές μας σε φυσική τάξη.
Μαζί με όλα όσα δοκιμάζονται αυτές τις μέρες, υγεία, οικονομία, εθνική ακεραιότητα, πολύ φοβάμαι ότι θα δοκιμαστεί και η τόσο χρήσιμη διδακτική μέθοδος της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Υπάρχει υπεραπλουστευμένη αίσθηση για τα μαθήματα online. Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι απλά κάθονται όλοι μπροστά στον υπολογιστή και κάνουν μάθημα μέσω Skype, Viber, Messenger. Αυτή η εντύπωση και η πρακτική πάρα πολλών καθηγητών θα είναι, φοβάμαι, και η ζημιά αυτού του τρόπου διδασκαλίας. Όπως σε όλες τις περιπτώσεις, ο εχθρός του καινούργιου είναι η άγνοια, η ημιμάθεια και η άρνηση.
Τα μαθήματα εξ αποστάσεως χρειάζονται γνώσεις όχι μόνο τεχνικές για να μπορεί ο δάσκαλος να βοηθάει σε τεχνικά προβλήματα που προκύπτουν σχεδόν σε κάθε μάθημα, αλλά κυρίως γνώσεις μεθοδολογίας. Όταν ετοιμάζουμε ένα online μάθημα υπάρχουν κανόνες μεθοδολογίας που πρέπει να ακολουθούμε. Τί θα στείλουμε πριν το μάθημα στα παιδιά (γνωστό ως flipped classroom), τί θα δουλέψουμε μαζί στην «τάξη». Επίσης στα γλωσσικά μαθήματα το πρωταρχικό χαρακτηριστικό είναι η επικοινωνία (Interaction). Αυτό θέλει εμπειρία, γνώση και ψηφιακά εργαλεία (breakout rooms) για να το επιτύχει κανείς στο διαδίκτυο. Ή όταν δεν τα έχουμε, χρειαζόμαστε τεχνικές classroom management. Σήμερα για παράδειγμα, είχαμε ομάδες που έκαναν το τεστ για τo ECPE exam στην πλατφόρμα μας Cisco Web Ex, και ζευγάρια που έκαναν speaking χωρίς να ενοχλούν τους υπόλοιπους που δούλευαν απομονωνένοι.
Αυτά είναι ελάχιστα από τα σημεία σχεδιασμού ενός εξ αποστάσεως μαθήματος. Μόνο έτσι δουλεύει το εξ αποστάσεως μάθημα. Αλλιώς σύντομα θα έρθει η απογοήτευση γιατί τα αποτελέσματα θα είναι κατώτερα των προσδοκιών όλων μας.
Ελάχιστοι από τους λάτρεις του e-learning δεν υπερασπίζονται τον ανθρώπινο παράγοντα και τη φυσική παρουσία μαθητών και καθηγητών στην αίθουσα. Όμως σε καταστάσεις μεγάλης ανάγκης αυτός ο τρόπος διδασκαλίας λύνει προβλήματα. Όσοι ασχολούμαστε μ’ αυτό τώρα, ας το δούμε με σεβασμό. Δεν γίνεται να τα κάνουμε όλοι όλα χωρίς γνώση και μεθοδολογική κατάρτιση. Διαφορετικά, η απαξίωση θα είναι ο επόμενος σταθμός.