«Η λέξη είναι ο μικρόκοσμος της ανθρώπινης γνώσης»  λέει ο Lev  Vygotski  (1896-1934) Ρώσος ψυχολόγος , του οποίου το σπουδαιότερο έργο είναι η «Σκέψη και Γλώσσα» που εκδόθηκε το 1934. Από τη δεκαετία του 1980 έχει αρχίσει ο προβληματισμός για το πώς θα πρέπει να διδάσκεται το λεξιλόγιο μιας ξένης γλώσσας. Ο απαρχαιωμένος και κατά όλες τις έρευνες αναποτελεσματικός τρόπος της αποστήθισης  λέξεων με τη μετάφρασή τους στη μητρική γλώσσα εγκαταλείπεται σιγά-σιγά από τους γλωσσολόγους και τους μεθοδολόγους, αλλά όχι και από τους δασκάλους, μεγάλη μερίδα των οποίων εξακολουθεί ακόμα και τώρα να διδάσκει λεξιλόγιο με τον τρόπο της δεκαετίας του 60 και 70.

Η βιβλιογραφία σχετική με τη διδασκαλία του λεξιλογίου στην ξένη γλώσσα είναι πλουσιότατη γιατί όλοι αναγνωρίζουν την σπουδαιότητα του λεξιλογίου. «Xωρίς σωστή γραμματική μπορείς να επικοινωνήσεις, χωρίς λεξιλόγιο δεν μπορείς» λέει ο Michael Lewis, και τονίζει ότι για να εφαρμοστούν αλλαγές στο χώρο της διδασκαλίας πρέπει να περάσουν μέσα από διαδικασία εξέλιξης και χρειάζεται συνεχώς ανοιχτό μυαλό για να παρακολουθούμε τα στοιχεία που δίνουν οι έρευνες. Επικαλείται μάλιστα το φιλόσοφο και θεολόγο Don Cupitt (1934-) που λέει: « …δε χρειαζόμαστε νέο δόγμα ή ορθή πίστη. Η αλήθεια, καθ’ εαυτή, ευρίσκεται στην κίνηση που κάνουμε».

Νέες μέθοδοι, βασισμένες στις έρευνες αρχίζουν να παρουσιάζονται και δείχνουν τις μεγάλες αλλαγές και τη μεταστροφή στη νοοτροπία  της διδασκαλίας του λεξιλογίου: Από τη μονάδα-λέξη, στρεφόμαστε στη φράση, συνδυασμό λέξεων με συγκεκριμένη σημασία η κάθε φράση, γνωστή ως collocation. Εκτός από το στόχο της διδασκαλίας , αλλάζει και ο τρόπος. Όχι πλέον λίστες λέξεων με εξήγηση στη μητρική γλώσσα, και φυσικά τέλος στην παντοδυναμία του companion, που από τη δεκαετία του 80 εισέβαλε στο χώρο μας ως εύκολο κέρδος των ελληνικών εκδοτικών οίκων ( στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν υφίσταται),  και καταστρέφει όλη τη διαδικασία της μάθησης. Προτείνεται  μια σειρά τεχνικών και στρατηγικών που βοηθάει στον εντοπισμό της λέξης/φράσης, στην ανακάλυψη της σημασίας της  μέσα από το κείμενο, ωθεί προς  τη διερεύνησή της στο λεξικό, τη χρήσης τη σε πιο ελεύθερο λόγο και την εμπέδωσή της με τη χρήση στον αυθόρμητο γραπτό και προφορικό λόγο των μαθητών. Και όλες αυτές οι διαδικασίες διεξάγονται στη αγγλικά, όχι στα ελληνικά.

Στο KESC έχουμε καταργήσει το companion εδώ και χρόνια  και έχουμε πλέον βάλει το λεξικό στην καθημερινή μας ζωή, πράγμα που οδηγεί στην εκμάθηση του λεξιλογίου με εποικοδομητικό και ευχάριστο τρόπο, αλλά και  στην ανάπτυξη μαθησιακών δεξιοτήτων όπως είναι η έρευνα μέσω της χρήσης του λεξικού.

Το άρθρο που ακολουθεί είναι από το blog του Scott Thornbury, πολύ γνωστού μεθοδολόγου στο χώρο μας.  Προτείνει κάποιες τεχνικές για την πιο αποτελεσματική διδασκαλία του λεξιλογίου.

https://scottthornbury.wordpress.com/2013/06/02/v-is-for-vocabulary-teaching/